Αφιερωμένο στον Γιάννη Μεστροπιάν…

Αφιερωμένο στον Γιάννη Μεστροπιάν…

«Καλό ταξίδι, αλαργινό καράβι μου, στου απείρου και στης νυχτός την αγκαλιά, με τα χρυσά σου φώτα!
Να 'μουν στην πλώρη σου ήθελα, για να κοιτάζω γύρου σε λιτανεία να περνούν τα ονείρατα τα πρώτα.

Η τρικυμία στο πέλαγος και στη ζωή να παύει, μακριά μαζί σου φεύγοντας πέτρα να ρίχνω πίσω, να μου λικνίζεις την αιώνια θλίψη μου, καράβι, δίχως να ξέρω πού με πας και δίχως να γυρίσω!

Καρυωτάκης, Τελευταίο ταξίδι

Η διαπίστωση της εντυπωσιακής αύξησης των αυτοκτονιών στην Ελλάδα εξαιτίας της δραματικής επιδείνωσης των οικονομικών προβλημάτων που φέρνουν σε αδιέξοδο αμέτρητους Έλληνες και Ελληνίδες επιχειρηματίες, είναι πλέον δεδομένη.
Όλοι οι φίλοι του Γιάννη αναρωτιούνται «γιατί;». Δύσκολο να το απαντήσουν. Όλοι πάντως απ’ ότι φαίνεται θα ήθελαν να μπορούσαν να προβλέψουν και να αποτρέψουν το γεγονός. Ίσως ο θάνατος αποτελεί το τραγικότερο σημείο των ανθρώπινων συναισθημάτων. Αλλά όταν πρόκειται για αυτοκτονία εμπεριέχει μέσα εκτός από τα τραγικά συναισθήματα και καταθλιπτικά στοιχεία.
Στη σημερινή εποχή οι λόγοι που οδηγούν κάποιον σε αυτοκτονία είναι συγκεκριμένοι… Οικονομική καταστροφή, ερωτική απογοήτευση, αδυναμία προσαρμογής σε δύσκολες καταστάσεις, μεγάλη αποτυχία….
Αυτός που αποφασίζει να δώσει τέλος στη ζωή του πιστεύει πως δεν έχει άλλη επιλογή.
Και δυστυχώς μέσα στη δύσκολη, καθημερινή ζωή μας οι πιο πολλοί από εμάς αδυνατούμε να συλλάβουμε και να εκτιμήσουμε τις κραυγές απόγνωσης κάποιων συνανθρώπων μας.

Οι ψυχίατροι δίνουν την δικιά τους ερμηνεία: 1] Χρόνια επώδυνη μοναξιά και νευρωσική κατάθλιψη ή μελαγχολία που απαιτεί υποστήριξη από ψυχίατρο για να μπορέσει να νιώσει ο άνθρωπος ότι η ύπαρξή του πρέπει να συνεχισθεί.
2] Το άτομο διακατέχεται από υποκειμενικό, ακατανίκητο συναίσθημα ντροπής και φόβου ότι θα τιμωρηθεί επειδή απέτυχε σε κάποιους στόχους που είχε θέσει.
3] Υπάρχουν έντονα συναισθήματα ενοχών για πράξεις που το άτομο ποτέ δεν εκμυστηρεύθηκε σε συγγενείς ή φίλους. 4] Το άτομο διακατέχεται από την ανάγκη να φύγει από ένα καταπιεστικό περιβάλλον ή από πρόσωπα που τον πληγώνουν καθημερινά κι έτσι η αυτοκτονία μπορεί να είναι πράξη συναισθηματικής τιμωρίας σε κάποιους.

Οι επιχειρηματίες, αλλά και οικογένειες και μεμονωμένα άτομα το άμεσο χρονικό διάστημα που θα ακολουθήσει θα αντιμετωπίσουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες. Γι’ αυτό πρέπει το κράτος να μεριμνήσει για την άμεση λειτουργία ειδικών συμβουλευτικών σταθμών βοήθειας για περιπτώσεις ψυχολογικών κρίσεων.
Επιπρόσθετα είναι απαραίτητο οι γονείς, οι συγγενείς και οι φίλοι να ζητήσουν άμεσα τη βοήθεια του οικογενειακού τους γιατρού ή κάποιου ειδικού μόλις γίνουν αντιληπτά τα πρώτα σημάδια κατάθλιψης. Γιατί αν και όλοι ισχυρίζονται πως ο Γιάννης δεν είχε δείξει τάσεις αυτοκτονίας, όλοι γνωρίζουμε ότι όλα τα άτομα που θέλουν να αυτοκτονήσουν πριν την τελική τους πράξη εκπέμπουν μηνύματα. Αυτά τα μηνύματα πρέπει να μπορούμε να τα λάβουμε και να ενεργήσουμε αστραπιαία.

Στο ντοκιμαντέρ του Φρέντυ Γερμανού, ο δήμαρχος Πρέβεζας την διετία 1977-1978 Ηρακλής Ντούσιας, περιέγραψε ότι, δύο ώρες προ της αυτοκτονίας του, περί τις 2.30 μμ, ο Καρυωτάκης πήγε στο τότε παραλιακό καφενείο «Ο Ουράνιος Κήπος» στην θέση Βρυσούλα, ιδιοκτησίας τότε Νιόνιου Καλλίνικου, όπου παρήγγειλε και ήπιε μια βυσσινάδα. Ο καφεπώλης παραξενεύτηκε τότε, γιατί ο ποιητής του άφησε στο τραπέζι 75 δραχμές πουρμπουάρ, ενώ η τιμή του αναψυκτικού ήταν 5 δρχ. Ζήτησε ένα τσιγάρο να καπνίσει και μια κόλλα χαρτί όπου έγραψε τις τελευταίες σημειώσεις του, οι οποίες βρέθηκαν στην τσέπη του και διασώθηκαν. Ο γιος του οπλοπώλη Ιωάννη Αναγνωστόπουλου, πολιτικός μηχανικός ΤΕ, δηλώνει στο ντοκιμαντέρ του Φρέντυ Γερμανού ότι «την προηγουμένη ημέρα της αυτοκτονίας ο Καρυωτάκης αγόρασε από το κατάστημα του πατέρα του ένα περίστροφο, με το οποίο επέστρεψε σε λίγες ώρες διαμαρτυρόμενος ότι είχε βλάβη, ενώ είχε ξεχάσει να βγάλει την ασφάλεια». Αυτό εξηγήθηκε ως πρόθεσή του να αυτοκτονήσει αυθημερόν.
Στην τσέπη του κουστουμιού του πτώματος του Κώστα Καρυωτάκη βρέθηκε επιστολή που γράφει τα εξής: «Είναι καιρός να φανερώσω την τραγωδία μου. Το μεγαλύτερο μου ελάττωμα στάθηκε η αχαλίνωτη περιέργειά μου, η νοσηρή φαντασία και η προσπάθειά μου να πληροφορηθώ για όλες τις συγκινήσεις, χωρίς τις περισσότερες, να μπορώ να τις αισθανθώ. Τη χυδαία όμως πράξη που μου αποδίδεται τη μισώ. Εζήτησα μόνο την ιδεατή ατμόσφαιρά της, την έσχατη πικρία. Ούτε είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος για το επάγγελμα εκείνο. Ολόκληρο το παρελθόν μου πείθει γι' αυτό. Κάθε πραγματικότης μου ήταν αποκρουστική. Είχα τον ίλιγγο του κινδύνου. Και τον κίνδυνο που ήρθε τον δέχομαι με πρόθυμη καρδιά. Πληρώνω για όσους, καθώς εγώ, δεν έβλεπαν κανένα ιδανικό στη ζωή τους, έμειναν πάντα έρμαια των δισταγμών τους, ή εθεώρησαν την ύπαρξη τους παιχνίδι χωρίς ουσία. Τους βλέπω να έρχονται ολοένα περισσότεροι μαζί με τους αιώνες. Σ' αυτούς απευθύνομαι. Αφού εδοκίμασα όλες τις χαρές !!! είμαι έτοιμος για έναν ατιμωτικό θάνατο. Λυπούμαι τους δυστυχισμένους γονείς μου, λυπούμαι τα αδέλφια μου. Αλλά φεύγω με το μέτωπο ψηλά.. Σας παρακαλώ να τηλεγραφήσετε, για να προδιαθέσετε την οικογένειά μου, στο θείο μου Δημοσθένη Καρυωτάκη, οδός Μονής Προδρόμου, πάροδος Αριστοτέλους, Αθήνας» Κ.Γ.Κ. [Υ.Γ.] Και για ν' αλλάξουμε τόνο. Συμβουλεύω όσους ξέρουν κολύμπι να μην επιχειρήσουνε ποτέ να αυτοκτονήσουν δια θαλάσσης. Όλη νύχτα απόψε επί δέκα ώρες, εδερνόμουν με τα κύματα. Ήπια άφθονο νερό, αλλά κάθε τόσο, χωρίς να καταλάβω πώς, το στόμα μου ανέβαινε στην επιφάνεια. Ορισμένως, κάποτε, όταν μου δοθεί η ευκαιρία, θα γράψω τις εντυπώσεις ενός πνιγμένου». Κ.Γ.Κ. (Κώστας Γ. Καρυωτάκης). Ακόμα και σήμερα υπάρχουν απορίες και αντιθέσεις στην ερμηνεία αυτής της επιστολής. Ένας λόγος που φαίνεται να ώθησε τον Καρυωτάκη στην αυτοκτονία είναι και η σύφιλη από την οποία πιθανολογείται ότι έπασχε.

Καμιά φορά η ζωή σε προσγειώνει απότομα και σου θολώνει το μυαλό, σε τρελαίνει......μπορώ να καταλάβω ότι υπάρχουν λόγοι που μπορείς να σκεφτείς το μοιραίο, αλλά υπάρχουν χιλιάδες λόγοι να το απορρίψεις......οι φίλοι σου και όσοι σε αγαπούν......ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ φίλε μου Γ.Π.


Γιάννη…
Σε περίμενα στου δειλινού το ροδοκόκκινο
Να ‘ρθεις μ’ ένα χαμόγελο στα χείλη σου απλωμένο
Σαν το καθάριο της αυγής ξημέρωμα
Ήρθες...
Έφυγες...
Συγκρατώ τα μάτια μου να μην βλέπουν
Να μην πληγώνονται
Καλό ταξίδι να ‘χεις
Ψιθύρισα
Θα μερώσω τα κύματα να ‘χεις καλή πορεία
Τα τελευταία λόγια
Και τις στερνές ματιές σου
Θυμήθηκα
Σαν καθόσουν απέναντι μου
Σε ρώτησα τι έχεις
Τα χέρια σου δεν μου φτάνουν... ψιθύρισες
Έκανα λάθος όνειρα...
Με νίκησε η ζήλια...
Θεέ μου πως έσβησε το χτες
Καλό ταξίδι…